Gemeente- en OCMW-raad
In de gemeenteraad zetelen dus de vertegenwoordigers van alle inwoners van de gemeente en zij nemen beslissingen over veel algemene zaken uit de onmiddellijke omgeving van elke burger, zoals o.a. afvalverwerking, plaatselijke wegen en verkeerssituaties, lokaal welzijn, groenonderhoud, vrijetijdsbesteding, veiligheid, kinderopvang, toerisme, ruimtelijke ordening,…
De leden van de gemeenteraad vormen tegelijk ook de OCMW-raad. Deze neemt beslissingen over algemene zaken rond lokaal welzijn.
College van burgemeester en schepenen (en vast bureau)
Het college van burgemeester en schepenen (ook wel schepencollege genoemd) stippelt de dagelijkse werking van de gemeente uit. Zij worden aangeduid uit de partijen die de meerderheid vormen in de gemeenteraad.
Ook het vast bureau dat de dagelijkse werking van het OCMW uitstippelt, bestaan uit dezelfde leden als het schepencollege.
Het Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst
Het Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst (BCSD) neemt beslissingen over de individuele steun- of hulpverleningsdossiers van de sociale dienst (OCMW). Dit comité wordt samengesteld door de OCMW-raad en bestaat uit 8 leden, plus een voorzitter die ook zetelt in het schepencollege en het vast bureau.
Politieraad
De gemeente Balen zit in de politiezone Balen-Dessel-Mol. Deze wordt bestuurd door een politieraad met 19 raadsleden, die evenredig samengesteld is uit vertegenwoordigers van de drie gemeentes. Zij worden verkozen door de respectievelijke gemeenteraden.